لقاح مصنوعی از دیدگاه حقوقی ( قسمت دوم )

بروز رسانی 1401/06/03

لقاح مصنوعی از دیدگاه حقوقی

قسمت دوم

 در ادامه مطلب لقاح مصنوعی ار دیدگاه حقوقی (بخش اول) در این مطلب ادامه توضیحات حقوقی در مورد این پدیده ارائه می شود :

لقاح مصنوعی دارای مراحل مختلفی است:

1-القای تخمک گذاری
2-بازیابی تخمک
3-بازیابی اسپرم
4-بارورسازی
5-انتقال رویان

از بین روش های مصنوعی متنوع دو طریقه زیر بیشتر متداول است:

1-از طریق تلقیح داخلی
2-از طریق تلقیح خارجی

لقاح مصنوعی از دیدگاه حقوقی (بخش دوم)

روش اول:

در روش نخست عمل بارور شدن و پرورش نطفه داخل رحم انجام می شود اما به حسب اینکه بین صاحبان نطفه ( زن و مرد ) رابطه زوجیت یا زناشویی مشروح موجود بوده و یا چنین ارتباطی وجود نداشته باشد این روش به 2 صورت لقاح همگون یا تلقیح بین همسران و لقاح ناهمگون و تلقیح بین افراد بیگانه تقسیم می گردد.

لقاح همگون یا تلقیح بین همسران
در تلقیح مصنوعی همگون پای شخص ثالث در میان نیست نطفه ( اسپرم ) مرد را به نحوی به دست آورده و آنرا در رحم همسر قانونی او وارد می کنند .

لقاح ناهمگون یا تلقیح بین دو بیگانه
در این روش در مرحله ی باروری و پرورش نطفه علاوه بر زن و شوهر پای شخص ثالثی در میان است به این صورت که نطفه مرد با تخمک همسر او ممزوج شده و نطفه بارور شده در رحم زن ثالثی به ودیعه سپرده می شود گاهی نطفه ( اسپرم ) مرد با تخمک زن بیگانه ای ممزوج شده و این نطفه بارور شده در رحم همسر و یا بیگانه پرورش می یابد .

گاهی نیز نطفه مرد بیگانه با تخمک همسر ممزوج شده و این نطفه در رحم همسر یا بیگانه ای پرورش می یابد .

وکیل دعاوی خانواده در ادامه توضیح می دهد :

روش دوم :

در این روش عمل بارور شدن و یا پرورش نطفه در محیطی خارج از رحم شبیه لوله های آزمایشگاهی و امثال آن انجام می شود .
در این بخش ضمن اشاره به مفهوم نسب ، نسب طفل حاصل از تلقیح مصنوعی را مورد بررسی قرار می دهیم.

از نظر دکتر کاتوزیان نسب رابطه خونی و حقوقی است که پدر و مادر را به فرزندان آنان مربوط می کند .

تلقیح مصنوعی از نظر فقها عملی بلااشکال است به جهت جلوگیری از روش هایی که مقدمه کارهای حرام است مثل اخذ تخمک از زن توسط نامحرم و یا اخذ اسپرم به روش غیر مجاز.

از منظر حقوقدانان هم استفاده از این روش صحیح است نسب طفل ناشی از این تلقیح به پدر و مادر خود منتسب شده و همه ی آثار نسب قانونی و شرعی بر این طفل بار می شود .

نسب مطابق ماده ی 861 قانون مدنی یکی از موارد تحقق ارث است و طفلی که نسب مشروع دارد ارث از اقوام می برد و از او هم ارث برده می شود به شرط تحقق موجبات ارث

ماده 875 قانون مدنی بیان می کند :

شرط وراثت زنده بودن در حین فوت مورث است و اگر حملی باشد در صورتی ارث می برد که نطفه او حین الموت منعقد بوده و زنده هم متولد شود اگر چه پس از تولد بمیرد.

در مورد تلقیح مصنوعی هم اگر اسپرم قبل از فوت با تخمک زن ترکیب و نطفه تشکیل شود در این صورت اگر زنده هم متولد گردد همچون فرزند حاصل از نزدیکی طبیعی ارث می برد ولی اگر بعد از فوت شوهر نطفه تشکیل شو در این صورت فرزند حاصل از لقاح مصنوعی از پدر خود ارث نمی برد .

بنابراین فرزند ناشی از لقاح مصنوعی همچون فرزند ناشی از نزدیکی شرایط داشتن حق نفقه را هم دارد در مورد سایر روابط مالی هم مثل هزینه آموزش و پرورش و حضانت و تربیت کودک هم تامین می شود این هزینه ها در صورت حیات پدر برعهده او و در صورت فوت پدر با جد پدری است .

به شما پیشنهاد می کنیم قسمت سوم : لقاح مصنوعی از دیدگاه حقوقی ( قسمت سوم )  را نیز حتما مطالعه بفرمائید.